G. van Hofwegen
Gerrit van Hofwegen (1920 -1981) was burgemeester van Barendrecht van 1968 tot zijn dood in 1981. Voor zijn komst naar Barendrecht was hij van 1961 tot 1968 burgemeester van De Lier. Van Hofwegen was gereformeerd.
Gerrit van Hofwegen was burgemeester in een tijd dat Barendrecht van een tuindersdorp een moderne randgemeente van Rotterdam werd.
In deze periode kwamen de A15, de A29 en de Heinenoordtunnel gereed. Plannen voor woningbouw bij Smitshoek en de hogesnelheidslijn waren er wel, maar gingen door de tegenvallende economie niet door. Er werd alleen een nieuw wijkje gebouwd bij de Bakkersdijk, op een plek die door de Smitshoekers ‘de Put’ werd genoemd.
Op 1 december 1975 startte de bouw van een cultureel centrum, waarin ook de bibliotheek een plaats kreeg. De onderdelen voor het cultureel centrum waren afkomstig van een bouwkeet die gebruikt was bij winkelcentrum Zuidplein in Rotterdam. Een tweedehandsje dus. Het gebouw werd De Schalm genoemd. Het gebouw werd in de jaren die daarop volgden gebruikt voor tentoonstellingen en voorstellingen.
Van Hofwegen zette zich ook in voor de uitbreiding van de veiling. Bovendien was hij voorzitter van bejaardencentrum Borgstede.
Tijdens zijn periode als burgemeester kwam er meer aandacht voor inspraak door de 'gewone' Barendrechters. Ook kwamen er burgeravonden waarop nieuwe inwoners werden uitgenodigd. Die inwoners stelden op hun beurt steeds meer vragen over het milieu. Zo was er bezorgdheid over gifgrond in de Jan Gerritse Polder langs de Oude Maas.
Een hoogtepunt in deze periode was het bezoek van koningin Juliana aan Barendrecht op 2 oktober 1970.
In de jaren zeventig wordt er ook in Barendrecht veel gepraat over het milieu. In de gemeenteraad pleit D66 voor het gebruik van kringlooppapier en allerlei andere maatregelen voor het milieu.
Burgemeester Van Hofwegen kan het niet nalaten om op te merken dat zuinig omgaan met papier ook flink kan helpen. “Een half jaar na de verkiezingen is het D66-plakwerk nog goed zichtbaar”, zegt hij.
De warme ontvangst, ons jl. zaterdag bereid, heeft mijn vrouw en mij diep getroffen. Deze hartelijke begroeting, zomede de felicitaties, op welke wijze en in welke vorm ook, zijn voor ons zo waardevol, omdat wij hieruit mogen opmaken de tegemoetkomendheid van de Barendrechtse bevolking jegens het nieuwe burgemeestersgezin. Ook de verenigingen, groepen en personen, die zo eendrachtig hebben medegewerkt, onze welgemeende dank.
Wij hopen spoedig temidden van u te wonen. Dit zal evenwel nog enkele weken duren, aangezien onze woning nog een opknapbeurt moet ondergaan.
Tot u allen zeggen wij nogmaals: hartelijk dank!
Burgemeester en mevrouw Van Hofwegen-Both
(ingezonden brief van burgemeester en mevrouw Van Hofwegen-Both in De Schakel, Barendrecht 22 februari 1968)
De gemeente Barendrecht groeide in de periode Van Hofwegen van 3000 woningen in 1968 tot 5200 in 1978. Op 5 september 1968 reikte de burgemeester de sleutel uit van de eerste woning in de wijk Paddewei.
Ook aan de aantallen inwoners is te zien dat Barendrecht in deze periode groeide. Op 1 januari 1970 had de gemeente 12.832 inwoners. Op 1 januari 1975 waren dat er 14.687. In 1976 verwelkomde burgemeester Van Hofwegen de 15.000e inwoner van de gemeente. Op 1 januari 1980 stond de teller op 16.633 inwoners.
Op 30 mei 1973 werd een nieuw NS-station in gebruik genomen.
Sport
Het oude zwembad aan de Noldijk werd in 1971 vervangen door het overdekte zwembad Het Keerpunt (bij het NS-station). Op 7 augustus 1976 werd sportpark De Bongerd geopend. Nog meer goed nieuws voor de sporters: op 10 oktober 1977 opende Commissaris van de Koningin mr. Vrolijk sporthal De Driesprong aan de Marijkesingel.
Bij de opening van enkele nieuwe voetbalvelden op sportpark De Bongerd (13 oktober 1979) komen de belangrijkste gasten aan op de ski. Vooraan burgemeester G. van Hofwegen, achter hem de wethouders M.L. Matthijsse en N. den Otter, gemeentesecretaris A.W. Cok en voorzitter L. Dubbeldam van de Sportstichting Barendrecht. Ze worden aangemoedingd door Simon Kelder, voorzitter van BVV Barendrecht en later lid van de gemeenteraad voor het CDA. (Foto: Jos Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
Bij de opening van enkele nieuwe voetbalvelden op sportpark De Bongerd gaat burgemeester G. van Hofwegen op de ski’s onderuit. Het is 13 oktober 1979. (Foto: Jos Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
Op 7 augustus 1976 werd sportpark De Bongerd geopend. Zittend op een shovel rijden (van links naar rechts) wethouder N. den Otter, burgemeester G. van Hofwegen, wethouder M.L. Matthijsse en gemeentesecretaris A.W. Cok naar de openingsplechtigheid. (Foto: Jos Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
Jongerencentrum ’t Gympie was gevestigd in de oude school aan de Dorpsstraat. Deze foto is gemaakt in 1988, toen het jongerencentrum z’n langste tijd had gehad. Tot ergernis van de buurt was er daarna nog enkele jaren een disco in gevestigd. Tegenwoordig heeft de buurt minder hinder van de oude school. Hier is nu de Historische Vereniging Barendrecht te vinden. (foto: Henk van Veen)
|
Jongeren
Voor het steeds grotere aantal jongeren was in Barendrecht niet veel te beleven. Zij konden bijvoorbeeld terecht in het tunneltje bij het nieuwe park Buitenoord. Daar was niet iedereen gelukkig mee. “Is ‘t het college bekend dat er nabij het tunneltje bij het toekomstige park regelmatig mensen lastig worden gevallen door jongelui?”, werd in november 1978 in de gemeenteraad gevraagd. Het college had nog geen klachten ontvangen.
Toch gebeurde er wel iets voor de jongeren. De oude basisschool aan de Dorpsstraat (tegenwoordig onderkomen van de Historische Vereniging Barendrecht) kreeg in 1978 een nieuwe bestemming: het werd een jongerencentrum. De naam: ’t Gympie, omdat de oude school de laatste jaren dienst had gedaan als gymnastiekzaal.
Historische Vereniging
Burgemeester Van Hofwegen was erg enthousiast over de oprichting van de Historische Vereniging Barendrecht in 1976. Hij meldde zich als vierde lid aan. De oprichters van de vereniging wilden eigenlijk alleen papieren informatie verzamelen. “Wilt u dan ook oude gereedschappen van land- en tuinbouw en andere ambachten bijeenbrengen?”, vroeg de burgemeester aan oprichter G. van der Schoor. De vereniging besloot inderdaad ook voorwerpen te gaan verzamelen. Daarmee werd de basis gelegd voor de verzameling voorwerpen uit het verleden van Barendrecht, die nu te zien is in D’Ouwe School aan de Dorpsstraat.
Waterleiding
Op 31 december 1980 kregen de Barendrechters voor het laatst drinkwater vanuit de Watertoren. Vanaf 1 januari 1981 zorgde het Rotterdamse waterleidingbedrijf voor drinkwater in Barendrecht. Van de zeven personeelsleden van het Barendrechtse waterleidingbedrijf kregen er vier een functie bij het Rotterdamse bedrijf. De overige drie kregen ander werk bij de gemeente Barendrecht.
In Barendrecht werden in deze periode 250 woningen per jaar gebouwd, vooral in de wijk Buitenoord. De wijk Paddewei kwam gereed en er werd een begin gemaakt met de bouw van de wijk Binnenland. Daarmee werd er voldoende gebouwd, vond de burgemeester (zelf zoon van een aannemer).
"Gaan we af op onze eigen visie, dan zien we een geleidelijke groei met een voorlopige voortzetting van het huidige groeitempo van 250 woningen per jaar", zei burgemeester Van Hofwegen in zijn nieuwjaarstoespraak van 1976.
Het gemeentebestuur was volgens Van Hofwegen voorstander van 'een beheerste groei, met openhouden van het gebied tussen Barendrecht en Rhoon. Daarbij gevoegd een groene rand aan de noord- en zuidzijde van de bebouwde kom'.
Volgens burgemeester Van Hofwegen was het belangrijk om ervoor te zorgen dat Barendrecht niet te snel zou groeien. Bij een snelle groei was hij bang voor ' het ontstaan van een kloof tussen nieuw ingekomenen en de autochtone bevolking'.
Buiten Barendrecht werd heel anders gedacht over de aantallen woningen die moesten worden gebouwd. Burgemeester Van Hofwegen noemde in zijn nieuwjaarstoespraak van 1976 dan ook twee van die plannen: de aanleg van een hogesnelheidslijn en de bouw van wel 11.000 woningen bij Smitshoek. Het waren plannen die voorlopig nog niet zouden worden uitgevoerd.
Als Rotterdam in 1978 zonder overleg met Barendrecht een plan maakt om bij Smitshoek een grote woonwijk te bouwen, is burgemeester Van Hofwegen dan ook boos. "Onfatsoenlijk", noemt hij het optreden van Rotterdam. "Rotterdam had gewoon moeten overleggen." Van Hofwegen is nog steeds van mening dat Barendrecht niet verder moet groeien. "We bouwen 250 woningen per jaar en dat vinden we meer dan voldoende." Het moet volgens burgemeester en wethouders een gemeente blijven met veel groen en met een bloeiend verenigingsleven.
Barendrecht gezien vanuit de lucht, rond 1980. Op de voorgrond de Zeeheldenbuurt. Rechtsboven de nieuwe wijk Paddewei. (Foto: Peter Groeneveld, collectie Historische Vereniging Barenderecht)
|
De nieuwbouw zorgde voor een hoop nieuwe straatnamen in het dorp. Dat was een beetje wennen, blijkt uit dit gedicht van W. Roffel. Deze ‘dorpsdichter’ publiceerde destijds regelmatig in De Schakel.
De Paddewei
Na de Peren en Frambozen,
de Pruimen en de Kruizemunt,
na allerhande fruit en kruiden
wordt “Paddewei” iets nieuws gegund.
De Paddeweise straten worden
een kloek agrarisch monument,
want tuin- en weiland zijn verdwenen
die kwamen aan een droevig eind.
Om de herinn’ring te bewaren
werd ’t meest aan onkruid nog gedacht,
want Distel, Ratelaar en Biezen
zijn op de stratenlijst gebracht.
Ook Ereprijs, Ranonkel, Klaproos,
Riet, Pinksterbloem en Gentiaan,
ja, voor nerveuze Paddeweiers
warempel zelfs Valeriaan.
De trekschuit komt nog aan z’n trekken
er komt een Jaagpad zonder lijn.
Om in de Paddewei te wonen
moet wel een leuk attractie zijn.
De Paddewei! O, schoon verleden!
Wat waart gij eertijds ruim en groen.
Een machtig veld voor recreatie,
wat gaat men nu met ’t weiland doen?
In onz’ roemruchte jongensjaren
was het een zalig speelterrein.
Temidden van zwartbonte koeien
had toen de schooljeugd zeer veel gein.
Wèg beeld van zoete rust en vrede.
Geen koegeloei wordt meer gehoord.
Een nieuwe woonwijk is verrezen,
de stilte is helaas verstoord.
Een “Kring” van huizen, “Krans” van straten,
misschien ook nog een “Kraag” van groen
en aan de “Kant” gezet d’historie….
‘k heb met de “Paddewei” te doen!
W. Roffel
In deze periode waren de boeren en tuinders nog steeds van groot belang voor Barendrecht. Toen koningin Juliana op 2 oktober 1970 Barendrecht bezocht, vroeg burgemeester Van Hofwegen dan ook aandacht voor hun problemen. "De fruittelers ontvangen zelfs de kostprijs van de producten niet meer", vertelde de burgemeester. Veel telers hadden hun bedrijf moeten sluiten.
Er verdwenen in deze tijd ook heel wat boomgaarden, om plaats te maken voor de huizenbouw in Buitenoord. Wie daar kwam wonen, kon gratis fruitbomen ophalen voor z’n eigen tuin. Ook voor de bouw van een nieuw sportpark moesten boomgaarden verdwijnen. Het sportpark kreeg dan ook de toepasselijke naam De Bongerd.
De land- en tuinbouw bleven ondanks alle problemen belangrijk voor Barendrecht. Het dorp had al sinds het begin van de eeuw een belangrijke groenteveiling. Die veiling fuseerde in 1972 met de veilingen van Zwijndrecht, Rotterdam, Oud-Beijerland, Vierpolders en Fijnaart. De zes kleine veilingen vormden samen Veiling Zuid-Holland-Zuid. Ze kozen Barendrecht als vestigingsplaats.
In december 1975 werd in Barendrecht een modern veilinggebouw geopend. Dat moest ervoor zorgen dat verse producten nog sneller in de winkel kwamen. De gemeente werkte graag mee aan deze ontwikkeling. Ze zorgde onder meer voor een goede aansluiting op de snelwegen A15 en A16. Naast het veilingterrein werd bedrijventerrein Dierenstein aangelegd. Hier wilde de gemeente vooral schone bedrijven een plaats geven.
Het gemeentebestuur is in deze tijd tegen grootschalige woningbouw. Maar de bedrijvigheid van de veiling is zeer welkom. De nieuwe Veiling Zuid-Holland-Zuid ‘getuigt van durf en visie’, aldus de burgemeester.
Wethouder Rietdijk over de burgemeester: “Uw werkkracht, zakelijk inzicht, wijsheid en tact om met mensen om te gaan, geduld, kalmte onder alle omstandigheden, brachten veel zaken tot een oplossing, terwijl door uw doordringen in de hoogste colleges veel zaken werden bespoedigd.”
Na zijn overlijden in 1981 werd burgemeester Van Hofwegen door wethouder Den Otter geprezen om zijn inzet voor de volkshuisvesting, het onderwijs, de winkelvoorzieningen, het bedrijfsleven, de gezondheidszorg, activiteiten op het gebied van sport en cultuur en de zorg voor politie en brandweer.
G. van Hofwegen was burgemeester van Barendrecht van 1968 tot zijn overlijden in 1981. (foto: archief Historische Vereniging Barendrecht)
|
In juni 1972 bespreekt de gemeenteraad wat er zoal aan de hand is in het dorp: er zijn huizen nodig voor Rotterdammers, er is sprake van een ‘zuidelijke randweg’ (de latere A15) en er is behoefte aan meer sportvelden. De Schakel meldt op 29 juni 1972 wat er in de gemeenteraad over is gezegd. (collectie Historische Vereniging Barendrecht)
|
Burgemeester Van Hofwegen was op 1 september 1978 veertig jaar in dienst van de overheid. Het personeel van de gemeente bood hem een bureau aan. (foto J.L. Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
Op 10 oktober 1977 werd Barendrecht bezocht door Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland mr. M. Vrolijk. Er was tijd voor een fietstocht naar de wijk Buitenoord.Van links naar rechts: wethouder N. den Otter, wethouder M.L. Matthijsse, griffier van de Staten mr. J. de Vries, Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland mr. M. Vrolijk en burgemeester G. van Hofwegen. (Foto: archief gemeente Barendrecht)
|
Leden van wandelsportvereniging Marijke overhandigen burgemeester en mevrouw Van Hofwegen bloemen tijdens het defilé van de Marijketocht. De foto is gemaakt omstreeks 1980. (foto: collectie Historische Vereniging Barendrecht)
|
In 1969 bezoekt Commissaris van de Koningin mr. J. Klaasesz de gemeente Barendrecht. Hier links de Commissaris van de Koningin en zijn echtgenote, in het midden burgemeester G. van Hofwegen (met hoed in de hand!) en rechts adjudant A. van Bloois van de Rijkspolitie. (foto: collectie Historische Vereniging Barendrecht)
|
Burgemeester G. van Hofwegen nipt verveeld aan een kopje koffie tijdens een langdurige vergadering van de gemeenteraad. (foto J.L. Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
Politiek kan slaapverwekkend zijn. Burgemeester en wethouders kunnen maar nauwelijks wakker blijven als de algemene beschouwingen in de gemeenteraad op vrijdag 27 oktober 1978 om middernacht nog niet zijn afgelopen. Van links naar rechts: wethouder N. den Otter, burgemeester G. van Hofwegen, gemeentesecretaris A.W. Cok en wethouder M.L. Matthijsse. (Foto: Jos Wesdijk, archief gemeente Barendrecht)
|
'Tien jaar burgemeester Van Hofwegen', in De Schakel 31 augustus 1978;
Janos den Ouden: ‘Koninklijk bezoek voor Burgemeester Van Hofwegen’, in Maasstad (editie Waalpost), 11 augustus 2005;
A.M. Overwater: ‘Het Bestuur van Barendrecht 1811 – 2001’, Barendrecht 2001, p. 59;
Voorpagina De Schakel, Barendrecht 10 september 1970;
De Schakel, Barendrecht 28 februari 1980;
De Schakel, 27 november 1980;
Verslag van de algemene beschouwingen in De Schakel, Barendrecht 2 november 1978;
Ingezonden brief van burgemeester en mevrouw Van Hofwegen-Both in De Schakel, Barendrecht 22 februari 1968;
G. van der Schoor: “In memoriam; ons lid nr. 004: G. van Hofwegen’, in Contactblad 8, september 1981, p. 3, 4;
‘Een werkloze watertoren’, knipsel uit De Schakel van januari 1981 afgedrukt in Contactblad 89, Barendrecht maart 2002, p. 17;
‘Het gaat beginnen in Paddewei’, De Schakel, Barendrecht 5 september 1968;
Vragen aan het college, vermeld in De Schakel, Barendrecht 16 november 1978;
Archief Historische Vereniging Barendrecht, map wethouders;
Inventaris van de archieven van de gemeente Barendrecht (1888) 1924 – 1988 (1991), W.H.P. Hartgers, Inleiding. A. Geschiedenis van de gemeente Barendrecht, p. IV;
Ingebruikstelling nieuw station in De Schakel, Barendrecht 7 juni 1973;
Nieuwjaarsrede van burgemeester G. van Hofwegen, geciteerd in De Schakel van 8 januari 1976;
Interview met burgemeester G. van Hofwegen door Leen Post, Trouw 29 augustus 1978;
De Schakel, ongedateerd afgedrukt in Contactblad 94, Barendrecht juni 2003, p. 12. Het gedicht dateert uit 1967 of 1968;
Burgemeester G. van Hofwegen geciteerd in De Schakel van 8 oktober 1970;
Marja Visscher: ‘Veiling Barendrecht in vroeger tijden’, Oostvoorne 1995, p. 79;
Corrie Ratsma, één van de nieuwe inwoners van Buitenoord die gratis fruitbomen voor de eigen tuin kon afhalen;
Aankondiging dat er een nieuw bestemmingsplan voor bedrijventerrein Dierenstein wordt ontwikkeld, in De Schakel, Barendrecht 2 november 1978